Fysisch-chemische en biologische monitoringen in De Groenzoom

Projectgroep Oppervlaktewaterkwaliteit Oostland (POkO) voert vanaf februari monitoringen uit in de Groenzoom. Jan Smith schreef er onderstaande toelichting over. 

23-02-2022

Projectgroep Oppervlaktewaterkwaliteit Oostland (POkO) is een samenwerkingsverband van Natuur- en Vogelwacht Rotta uit Bergschenhoek en Natuur- en Milieubescherming Pijnacker.

Het onderzoek
Deze bij het Citizen Science project Drinkable Rivers aangesloten groep enthousiaste vrijwilligers voert gevraagd en ongevraagd met gekalibreerde meetinstrumenten fysisch-chemische metingen en biologische/ecologische monitoringen uit, ook in het meest noordoostelijke deel van de Oude Polder van Pijnacker, bekend als de “Vijfhoek”, een gebied dat doorsneden wordt door 9 perceelsloten met om en om aan de kop een wiel. De sloten hebben steile oevers en de wielen zijn juist voorzien van natuurvriendelijke, geleidelijk verlopende oevers. Sinds 2019 voert POkO in een van die sloten veldmonitoringen uit om inzicht te krijgen in de biodiversiteit.

Fysisch-chemische monitoring
Bij het fysisch-chemisch deel,van de monitoringen wordt naast de temperatuur, zuurgraad, elektrische geleidbaarheid en diepte ook fosfaat, nitriet, nitraat, ammonia en chloride worden gemeten.

Biologische monitoring
Het biologische deel van de monitoring is bepaald tot de biodiversiteitskenmerken: waterplanten (zowel drijvend als ondergedoken), oeverbeplanting en waterdiertjes inclusief macro-invertebraten, plankton en diatomeeën worden daarbij geïnventariseerd en gedetermineerd.

Water in de Groenzoom
De Groenzoom kent voor het overgrote deel een gesloten watersysteem waarvan het waterpeil wordt bepaald door de wisselende weers- en seizoensinvloeden. Het natuur- en recreatiegebied De Groenzoom werd in 2015 aangelegd, de watergangen (sloten en wielen) zijn door mensen aangelegd. De Vijfhoek heeft het specifieke karakter van het open polderlandschap, waar gedurende het hele jaar vele soorten vogels foerageren en broeden.

Planning
In de voorgaande jaren voerde POkO dit soort monitoringen periodiek uit tussen februari en november. De resultaten van de reeks vervolg-monitoringen in 2022 zullen worden vergeleken met die uit de voorgaande periode.

In overleg met de beheerder van de Groenzoom worden de monitoringen vanaf februari uitgevoerd in een gemaaid en uitgehaald stuk sloot met een lengte van ca. 15 meter, vervolgens in een niet-gemaaide en uitgehaalde lengte van 15 meter en aansluitend in het wiel met een doorsnede van ca. 15 meter.

Onderzoeksvragen
De onderzoeksvraag van POkO is meerledig:
1. Is er gedurende de monitoringperiode sprake van verloop in de chemische bepalingen, ook in relatie met het fluctuerende waterpeil?
2. Is er gedurende de monitoringperiode sprake van toe- of afname van de abundantie van en soortenrijkdom van waterdiertjes?
3. Is er gedurende de monitoringperiode sprake van toe- of afname van abundantie en soortenrijkdom (biodiversiteit)
4. Op basis van alle verzamelde informatie denkt POkO te kunnen komen tot het opstellen van zogenoemde factsheets voor dit specifieke soort oever- en waterpartijen.

Resultaten
Alle bevindingen worden als altijd uitvoerig gedocumenteerd met foto- en videomateriaal gerapporteerd aan de beheercombinatie, de beheerder zelf en andere geïnteresseerde partijen.

Naast deze belangrijke taken voert POkO ook geregeld in andere watergangen in onze twee waterschappen monitoringen uit. Ook hiervan worden uitgebreide rapporten samengesteld en ter beschikking gesteld aan belangstellenden.

Is uw interesse gewekt? Wilt u eens getuige zijn van een monitoring in het veld, neem dan gerust contact op via poko@rotta-nauur.nl.

Kijk ook eens op rotta-natuur.nl