Plannen vliegveld Lissabon, bedreiging voor Berkelse grutto’s?

Een nieuw vliegveld bij Lissabon bedreigt de grutto’s en tienduizenden andere vogels. De Portugese regering heeft de plannen voor de bouw begin deze maand goedgekeurd. Een onzalig plan: het vliegveld komt midden in een Europees beschermd natuurgebied, in de monding van de rivier de Taag. Het Taag Estuarium is beschermd Natura 2000 gebied. Het is een zeer belangrijk gebied voor vogels, waaronder grutto’s, lepelaars en flamingo’s.

De grutto’s zijn daar nu. Dat moet u vrij letterlijk nemen, want op die plek zit het merendeel van de Nederlandse grutto’s in deze tijd van het jaar. Ze eten er oogstresten op de rijstvelden om goed gevoed door te vliegen naar ons land om te broeden. Ook de grutto’s van de Groenzoom staan daar tussen.
Dat weten we uit ringonderzoek. Al vele jaren wordt het wel en wee van de grutto’s in de Bergboezem onderzocht. Daarbij worden grutto’s gevangen en voorzien van kleurringen. Deze kleurringen zorgen ervoor dat de grutto’s het jaar rond herkenbaar zijn in het veld. Zo kan niet alleen het broedsucces worden bepaald, maar ook de trekroutes en pleisterplaatsen worden in kaart gebracht.

Bijvoorbeeld grutto G4CGCP ( ringcode voor Groene vlag op positie 4, links Roze/Groen, rechts Roze/Lichtblauw). Deze grutto werd tijdens het broedseizoen van 2017 gevangen en geringd in de Bergboezem. Uit aflezingen van onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) blijkt dat deze grutto de hele maand februari van 2018 verbleef in de rijstvelden rond de Taag in Portugal. Eind maart 2018 werd de grutto aan het begin van het broedseizoen gezien in de Bergboezem. Na het broedseizoen vertrok de grutto weer naar het zuiden, waarna deze in december werd gezien aan de kust van Senegal, een bekend overwinteringsgebied van onze grutto’s.
In het voorjaar van 2019 werd de vogel eerst gezien aan de Starrevaart bij Leidschendam, waarna er weer werd gebroed in de Bergboezem.

Ook andere geringde grutto’s uit de Bergboezem zijn gezien in en rond de rijstvelden langs de Taag bij Lissabon. Ringonderzoek heeft uitgewezen dat de rijstvelden rond de Taag een plek van levensbelang zijn voor de grutto. Het gebied wordt gebruikt als onmisbare eetpauze tijdens hun tocht van Afrika naar Nederland. Ze eten zich hier vol voor hun laatste etappe naar de broedgebieden.

Vogelbescherming roept, samen met de Portugese vogelbescherming, de Portugese regering op af te zien van dit plan. Steun betuigen kan door het ondertekenen van een petitie. Te vinden op de site van Vogelbescherming: www.vogelbescherming.nl/petitie-grutto-lissabon

Tekst: Willem Brandhorst

Afbeelding: Cor Noorman